PRU Ke-13, ibu segala pilihan raya di Malaysia?

Hari ini penulis melihat kecelikan rakyat Malaysia di merata-rata tempat berkenaan isu semasa khususnya berkenaan pembubaran parlimen negara. Sama ada di laman sesawang seperti facebook, mahupun lembaran akhbar dan artikel-artikel yang ditulis. Walaubagaimanapun masih ada yang hidup di bawah tempurung atau memilih untuk tidak mengambil tahu langsung akan keadaan semasa.

Hari ini, pada jam 11.30 pagi, Datuk Seri Najib Abdul Razak, bekas Perdana Menteri Malaysia yang keenam telah mengumumkan pembubaran parlimen. Selaras dengan itu, di bawah Perkara 55(4) Perlembagaan Persekutuan, pilihanraya umum hendaklah diadakan dalam tempoh enam puluh (60) hari dari tarikh pembubaran dan Parlimen hendaklah dipanggil bermesyuarat pada suatu tarikh yang tidak lewat daripada tempoh satu ratus dua puluh (120) hari dari tarikh pembubaran iaitu 3 April 2013.

Di mana ianya bermaksud Parlimen hendaklah dibentuk pada atau sebelum 1 Ogos 2013. Dengan kata lain, tempoh pilihanraya daripada satu penggal ke penggal yang lain bukanlah lima (5) tahun walaupun jangka hayat Parlimen adalah lima (5) tahun dari tarikh mesyuarat pertamanya seperti yang dinyatakan di dalam Perkara 55(3) tetapi adalah lima tahun dan seratus dua puluh hari. Apabila Parlimen dibubarkan maka secara otomatik kabinet juga akan terbubar dan dengan kata lain semua menteri dan timbalan menteri adalah berstatus penganggur bermula hari ini.

Justeru, isunya ialah, siapakah yang akan memerintah dalam tempoh satu ratus dua puluh hari itu?

Dengan meminjam konsep atau sistem “Westminster Parliament”, kerajaan “caretaker” atau “Penjaga Kerajaan” akan menggalas amanah itu. Sekiranya diselak Perlembagaan Persekutuan, tidak ada dalam mana-mana bahagian yang menyatakan berkenaan perkara ini. Tanggapan “Penjaga Kerajaan” ini pada asasnya adalah konvensyen parlimen atau kerajaan. Ianya boleh digambarkan  sebagai kerajaan interim   yang akan mentadbir sementara menunggu keputusan daripada sesuatu peristiwa atau keadaan yang akan menentukan siapakah kerajaan baru di mana dalam keadaan ini ialah pilihanraya 2013 yang akan berlangsung tidak lama lagi.

Dua negara iaitu Britain dan Australia telah dijadikan sumber rujukan berkenaan perkara ini memandangkan ianya tidak dinyatakan di dalam undang-undang Malaysia.

Pada September 2012, Suruhanjaya Pilihanraya (SPR) telah mengumumkan bahawa mereka telah menyediakan draf panduan untuk “Penjaga Kerajaan” dan ianya akan dibentangkan kepada kerajaan untuk perbincangan lanjut. Panduan itu adalah salah satu daripada 22 syor yang dibuat oleh Jawatankuasa Pemilihan untuk Pembaharuan Sistem Pilihanraya dalam usaha untuk memperbaiki sistem pilihanraya negara.

Walaubagaimanapun, Pengerusi SPR Tan Sri Abdul Aziz Mohd Yusof telah menyatakan bahawa suruhanjaya itu tidak ada mandat untuk membuat draf panduan berkenaan memandangkan tidak ada proviso di bawah perlembagaan yang membenarkan perkara sedemikian dilaksanakan. Malah sekiranya SPR mempunyai polisi berkenaan perkara ini juga tidak akan ada jaminan “Penjaga Kerajaan” akan mematuhi akan polisi yang disediakan.

Persoalan yang sering diajukan berkenaan tugas “Penjaga Kerajaan” ini ialah adakah kuasa mereka ini sama seperti kerajaan pemerintah?

Ingin diingatkan “Penjaga Kerajaan” hanya dibenarkan untuk “memegang negara” sementara menunggu keputusan pilihanraya 2013 yang akan diadakan dan tidak dibenarkan untuk membuat sebarang polisi yang akan mengikat kerajaan yang akan dibentuk, tidak dibenarkan untuk membuat sebarang komitmen perbelanjaan baru selain daripada yang telah ditetapkan, tidak dibenarkan untuk membuat sebarang perlantikan yang akan mengikat kerajaan baru dan tidak dibenarkan untuk memasuki sebarang kontrak yang melibatkan kerajaan.

Perkara 43(2) Perlembagaan Persekutuan telah jelas menyatakan jika sesuatu perlantikan itu dibuat semasa Parlimen terbubar, seseorang yang menjadi ahli Dewan Rakyat yang lepas boleh dilantik tetapi tidak boleh terus memegang jawatan selepas permulaan penggal Parlimen yang berikutnya melainkan, jika dia telah dilantik menjadi Perdana Menteri, dia ialah ahli Dewan Rakyat yang baru itu dan dalam apa-apa hal lain, dia ialah ahli sama ada bagi Dewan Rakyat atau Dewan Negara.

Dengan kata lain, perlantikan jawatan untuk menjadi “Penjaga Kerajaan” dalam tempoh 120 hari itu bukanlah tiket yang membolehkan seseorang itu secara otomatik memegang jawatan di dalam kerajaan semasa pembentukan kerajaan baru.

Maka dengan ini, sementara kita semua di bawah lembayung sayap “Penjaga Kerajaan”, penulis mendoakan agar negara berada dalam keadaan sejahtera sehingga pembentukan kerajaan baru dilaksanakan dan selamat maju jaya kepada semua.